To Internet έγινε «υπεύθυνο» και για μια καινοτόμα πολιτική διεργασία. Η εθνική του προέλευση του ως ένας παράγοντας και οι αρχικοί του θεματοφύλακες (οι οποίοι μάλιστα ήταν απαγκιστρωμένοι από την πεπατημένη των διεθνών σχέσεων, διπλωματίας και διεθνούς δικαίου) ως έτερος παράγοντας, κατέστησαν αναγκαία την ίδρυση του ICANN.
Για να καταρριφθεί η θέση ότι το Διαδίκτυο σχεδιάστηκε κατά τρόπο που να ευνοεί την ακυβερνησία του, θα πρέπει να καταδειχτεί τουλάχιστον μια περίπτωση και μια χρονική περίοδο, όπου το διαδίκτυο ήταν υποκείμενο σε μορφή διακυβέρνησης. Ο μηχανικός και πολιτικός επιστήμονας Hans Klein, εξειδικεύει το ερώτημα, ορίζοντας ως διακυβέρνηση σε όρους: (i) επικράτειας, (ii) ρυθμιστικής αρχής, η οποία θα έχει την ικανότητα άσκησης πολιτικής εντός της εν λόγω επικράτειας, (iii) τις οποίες πολιτικές θα μπορεί να τις ενσωματώνει στο δίκαιο και (iv) να επιβάλλει κυρώσεις στις περιπτώσεις μη-συμμόρφωσης.
Καταρχάς σε αντίθεση με το τηλεφωνικό δίκτυο, στο Διαδίκτυο για να συνδεθούμε με έναν άλλο χρήστη, διακομιστή ή υπηρεσία του δικτύου, έχουμε συνηθίσει να πληκτρολογούμε λέξεις, δηλαδή διευθύνσεις αποτελούμενες από λατινικούς χαρακτήρες και σύμβολα. Το κυριότερο μέρος μιας διεύθυνσης ιστοσελίδας, ονομάζεται «όνομα χώρου» (domain). Το Internet, ως πρωτόκολλο δικτύου, εσωκλείει μηχανισμούς αριθμοδότησης του εκάστοτε χρήστη, κόμβου ή άλλου τερματικού – τις γνωστές σε όλους μας «IP Διευθύνσεις» – ωστόσο ακόμη και στον προκάτοχο του Internet, το ARPAnet, είχε προνοηθεί ένας παράλληλος τρόπος «κλήσης» ενός τερματικού, ώστε να διευκολύνεται ο άνθρωπος στην απομνημόνευση των ηλεκτρονικών αυτών διευθύνσεων.
Ο Διεθνής Οργανισμός το μόνο κοινό που έχει με διεθνούς οργανισμούς, όπως ο ITU (Διεθνής Ένωσης Τηλεπικοινωνιών) ή ο UPU (Παγκόσμια Ταχυδρομικών Ένωσης), έγκειται στην αναγκαία υφή αναφορικά με την καθ’ ύλη αρμοδιότητα.
Λίγο πριν την ίδρυση του ICANN, πρωταγωνιστικό ρόλο φέρεται να διαδραμάτισαν οι «μαξιμαλιστές της διανοητικής ιδιοκτησίας». Ο Bill Clinton μαζί με τον αντιπρόεδρο Al Gore, παρουσίασαν, για την εποχή εκείνη, ένα ριζοσπαστικό σύστημα πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας που εγκαθίδρυε για τους κατόχους τέτοιων δικαιωμάτων, να εισπράττουν απαιτήσεις, ανάλογα με την χρήση του περιεχομένου που διακινούσαν. Το εν λόγω «white paper» αν και επιδιώχθηκε να συσχετιστεί με την ακαδημαϊκή έρευνα, ο σχολιασμός του γρήγορα μεταφέρθηκε στο επίπεδο της προεκλογικής εκστρατείας και συσχετίστηκε με την επιρροή που θα αποκόμιζαν οι Clinton και Gore, αν κέρδιζαν τη συμπάθεια των φιλικών φυσιογνωμιών του Hollywood. Οι συχνές αναφορές του «fair use» στην πρόταση νόμου, ερμηνεύτηκαν ότι ο όρος ενέχει θέση περιορισμού της απολαύσεως της πληροφορίας, γνώσης και τέχνης και όχι κριτήριο στοιχειοθέτησης της δημόσιας και εμπορικής προβολής-αναπαραγωγής του έργου.
Κατά τη γνώμη μου, η ψύχραιμη θεώρηση των απολύτως αναγκαίων καθηκόντων της ICANN μπορεί να επέλθει κατόπιν εξέτασης των γενεσιουργών αιτίων που κατέστησαν αναγκαία την ίδρυση του οργανισμού ICANN. Ένα στοιχειώδες σύστημα αλφαριθμητικών διευθύνσεων είχε υιοθετηθεί και στο αρχικό μόρφωμα του διαδικτύου, το ARPAnet. Όλες οι επιθυμητές αντιστοιχίες ονομάτων με τις IP διευθύνσεις, ήταν αποθηκευμένες σε ένα αρχείο και σε κάθε κόμβο του δικτύου όφειλε να διατηρεί το δικό του αντίγραφο.
Είναι εξαιρετικό, ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να αφήσει τη διακυβέρνηση του Διαδικτύου, στους χρήστες και στον ιδιωτικό τομέα, και όχι στις Κυβερνήσεις
Ωστόσο επιδιώκοντας π.χ. την κρυπτογράφηση ενός πληροφοριακού συστήματος με ιεραρχική δόμηση, προκύπτουν διάφορα «ψηφιακά παράδοξα». Οι τεχνικές κρυπτογράφησης βασίζονται στην ύπαρξη ενός δημόσιου και ενός ιδιωτικού κλειδιού. Όταν τα επιμέρους υποσυστήματα πρέπει να διασφαλίσουν την ακεραιότητα των δεδομένων (πληροφορίας) του ανωτάτου συστήματος, εκ των πραγμάτων δεν εναπομένει άλλο επίπεδο ώστε να εκδώσει ή να διανείμει (αυτοματοποιημένα) τα κλειδιά της κρυπτογράφησης. Για αυτές τις περιπτώσεις, έχουν τυποποιηθεί συγκεκριμένες «offline διαδικασίες», όπως το SAS-70 του American Institute of Certified Public Accountants (AICPA).
Στην περίπτωση του DNS πρόκειται για μια τελετή που συμβαίνει δυο φορές το χρόνο. Το ιδιωτικό κλειδί συνθέτεται από 7 άλλα κύρια κλειδιά και 7 εφεδρικά κλειδιά, τα οποία διαμοιράζονται σε ιδιώτες και μέλη του Trusted (Internet) Community Representatives, τους «keyholders» που επιλέγονται σε «ανοιχτή συνέλευση». Η τελετή λαμβάνει χώρα σε δυο τοποθεσίες των ΗΠΑ. Η επιλογή των προσώπων είναι ιδιαίτερα επίπονη, καθώς επιδιώκεται μια αυξημένη ουδετερότητα, τόσο σε τυπικούς όρους (γεωγραφικά), όσο και ουσιαστικούς. Συνήθως πρόκειται για επιστήμονες ή επαγγελματίες της ψηφιακής ασφάλειας, ενώ επιδιώκεται να υπάρχει η ενδεδειγμένη διασπορά σε όρους επαγγελματικών συμφερόντων και εργοδοτών.
Τελικά, η πορεία προς ένα αμιγώς ιδιωτικό Διαδίκτυο μπορεί να έμοιαζε αναντίστρεπτη, η συνεχόμενη όμως αδυναμία των διαφόρων παράγοντων να επέλθουν σε συμφωνία, καθιστούσε τις πρώμιες μορφές διακυβέρνησης αναποτελεσματικές και οι οποίες με την σειρά τους, δεν μπορούσαν να διευθετήσουν την ολοένα και αυξανόμενη τάση για σχηματισμό ή πρόσκληση νέων συμφερόντων.
Ακολουθεί η εν λόγω μονογραφία του ιστορικού, και πρωτίστως του πολιτικού, παρασκήνιου ίδρυσης και λειτουργίας του ICANN.