«Βασιλιά, κρίνω ότι αυτή τη στιγμή, πρέπει να στρατοπεδεύσουμε έτσι όπως είμαστε στην όχθη του ποταμού. Μου φαίνεται πως οι εχθροί που έχουν πολύ λιγότερο πεζικό από μας, δε θα τολμήσουν να μας πλησιάσουν. Έτσι, αν μπορέσουμε, θα περάσουμε εύκολα το ποτάμι με το χάραμα. Αν περάσουμε πριν εκείνοι πάρουν τις θέσεις τους, θα τους αιφνιδιάσουμε Δε μου φαίνεται όμως εύκολο να το κατορθώσουμε τώρα, με το στρατό παραταγμένο σε μέτωπο. Βλέπεις ότι πολλά μέρη του ποταμού δείχνουν βαθιά και οι όχθες είναι ψηλές και απόκρημνες. Αν περάσουμε άτακτα και παραταγμένοι με αυτόν τον τρόπο που είναι το ασθενέστερο σημείο μας, από μπροστά, καθώς θα βγαίνουμε, θα πέσει επάνω μας παραταγμένο το ιππικό του εχθρού. Και η πρώτη ατυχία θα είναι φοβερή γι’ αυτή τη μάχη και καθοριστική για την εξέλιξη του πολέμου».
Ο Μέγας Αλέξανδρος όμως απάντησε: «Παρμενίωνα, τα ξέρω αυτά. Ντρέπομαι όμως εγώ, που πέρασα εύκολα τον Ελλήσποντο, να εμποδιστώ απ’ αυτό το ρυάκι (υποβαθμίζοντας μ’ αυτό το όνομα τον Γρανικό) να περάσω το στρατό μου έτσι όπως είναι. Κι αυτό δεν το κάνω ούτε για τη φήμη των Μακεδόνων ούτε επειδή εγώ ο ίδιος επιζητώ τον κίνδυνο. Νομίζω όμως ότι οι Πέρσες θα πάρουν θάρρος και θα θεωρήσουν ότι μπορούν να μας αντιμετωπίσουν σαν ίσοι, αν δεν πάθουν αμέσως κάτι που να δικαιώνει τους φόβους τους».
Αυτή ήταν η συζήτηση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ του Μέγα Αλέξανδρου και του Παρμενίωνα λίγο πριν μάχη με τους Πέρσες στον ποταμό Γρανικό του 334 πΧ. Μια μάχη που προσωπικά με έχει διδάξει πολλά για το Management και την ηγεσία. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Παράταξη των στρατών
Η παράταξη του Ελληνικού στρατού ήταν ιδιαίτερα απλή. Στην ουσία οι πάντες παρατάχθηκαν στην πρώτη γραμμή κατά το μήκος του της δυτικής πλευράς του ποταμού. Η δεύτερη γραμμή ήταν απλά ένα μικρό backup. Στο κέντρο ήταν το πεζικό και στα δυο άκρα το ιππικό. Βέβαια η αναλογία του πεζικού ήταν ιδιαίτερα χαμηλή σε σχέση με το ιππικό (συγκεκριμένα 1/3).
Ο Μέγα Αλέξανδρος θέλησε να φέρει το βάρος της μάχης στη δεξιά πτέρυγα για αυτό και ο ίδιος τοποθετήθηκε στα δεξιά της παράταξης του. Ωστόσο οι Πέρσες το πρόσεξαν αφού οι όχθες του ποταμού δεν απείχαν μεταξύ τους ιδιαίτερα, επειδή η πανοπλία του ιδιαίτερα λαμπερή αλλά και γενικότερα λόγω της περιποιημένης οργάνωσης που υπήρχε γύρω από τον Μέγα Αλέξανδρο. Ωστόσο αυτή την αδυναμία κατάφερε να την ξεπεράσει λόγω της παραπλάνησης που θα περιγράψω παρακάτω.
Οι Πέρσες παράταξαν πρώτα τους 20.000 ιππείς και έπειτα τους 20.000 πεζούς. Στη θέση που νόμιζαν ότι θα επιτεθεί ο Μέγας Αλέξανδρος αύξησαν ιδιαίτερα την πυκνότητα.
Μάχη
Πρώτη επίθεση έγινε λοξά και προς τα δεξιά με επικεφαλή τον Αμύντα, γιο του Αραβαίου, ώστε να καθηλώσει τις συγκεντρωμένες στο αριστερό (των Περσών) ισχυρές δυνάμεις, αλλά κυρίως για δημιουργήσουν την παραπλάνηση ότι και το δεύτερο κύμα επίθεσης θα χτυπήσει στο ίδιο σημείο. Η παραπλάνηση αυτή ήταν σημαντική επειδή αν πετύχαινε θα έδινε λάθος εντυπώσεις για το ισχυρότερο τμήμα του στρατού.
Η πρώτη επίθεση έμοιαζε για πλήρη αποτυχία από τη σκοπιά των Περσών. Λογικό αφού το απόσπασμα του Αμύντα ήταν σε χαμηλότερο και αβέβαιο σημείο με αντίπαλο το δυνατό τμήμα των Περσών, με αποτέλεσμα των ακόντιά τους να έβρισκαν εύκολα τον στόχο τους. Τα όπλα του στόλου του Αμύντα δεν τους διευκόλυναν ιδιαίτερα, αφού ήταν απλά δόρατα. Ωστόσο θυσιαστήκαν (βασικά κατασφάχτηκαν) για να σώσουν-προστατεύσουν το απόσπασμα του Μέγα Αλέξανδρου.
Ο Μέγας Αλέξανδρος πλησίαζε λοξά και αριστερά. Λόξα, όπως και ο Αμύντας, έτσι ώστε να μην πέσουν πάνω στους Πέρσες παραταγμένοι στην σειρά, και αριστερά επειδή οι Πέρσες των περίμεναν από τα δεξιά. Κατάφερε να επιτεθεί πρώτος στους Πέρσες αφού δεν τον πρόσεξαν ότι κατευθύνονταν από αριστερά και όχι από τα δεξιά όπως υπολόγιζαν. Παρ’όλα αυτά, γύρω από τον Μέγα Αλέξανδρο, η μάχη (του Αμύντα) μειωνόταν. Πλέον ωστόσο το υπόλοιπο απόσπασμα (του Αμύντα) αποβιβαζόταν σχετικά εύκολα και πλέον προσπαθούσαν να σπρώξουν τους πέρσες προς την πεδιάδα.
Τότε οι Πέρσες δεν άντεξαν την σκληρή την μάχη και τράπηκαν σε φυγή. Δυστυχώς όμως, χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν την Μακεδονική φάλαγγα και το πεζικό. Έτσι επήλθε η ολοκληρωτική τους καταστροφή.
Τα Συμπεράσματα μου
- Η παραπλάνηση είναι το πανίσχυρο όπλο ενός ηγέτη.
- Η αποτελεσματική διαχείριση των πόρων, είναι πιο σημαντική από τον όγκο τους. (Οι Πέρσες είχαν πολύ μεγαλύτερο στρατό από τους Έλληνες)
- Αν οι αδυναμίες διαχειριστούν σωστά, μπορούν να μετατραπούν σε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
- Οι ανταγωνιστές είναι πιθανό να αλλάξουν την «τελευταία στιγμή» στρατηγική, το μοναδικό όπλο που υπάρχει για αυτό είναι η ευελιξία.
- Οι ανταγωνιστές είναι εύκολο να μάθουν την στρατηγική σας. Μη σας τρομάζει αυτό, αντίθετα εκμεταλλευτείτε το.
- Η τόλμη σίγουρα είναι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, το ίδιο και το ρίσκο.
- Μην φοβάστε την τρέλα.
Βιβλιογραφία
- Johann Gustav Droysen , Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου
- Αρριανός, Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (Βιβλίο Α)
- Γιώργος Σιώμκος, Στρατηγικό Marketing
